Skip to main content

නමක් ගැන යමක් ...

Search This Blog

නම් තැබීමේ සිව් ක්‍රමවේදය ..........

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

- නලිඳු සැපත් -

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

Comments

Post a Comment

Popular Posts

බුදු බසින් උපන් හෙළ බස ........... 02

පසුගිය දිනෙක හිතවතෙකු කතාබහ අතරතුර කිසියම් වචනයක් සම්බන්ධයෙන් මතු කළ තර්කයක් නිසා මෙම සටහන තබන්නට සිතිණ. සංවාදය ඇති වූයේ ඉෂ්ඨ යන පදය සම්බන්ධවයි. පදයක අර්ථය සම්බන්ධයෙන් විමසීමේදී වැදගත් වන්නේ එම පදයේ නිරුක්තිවලින් ගම්‍යවන නියමාකාර අර්ථයයි. යථෝක්ත අර්ථයයි. ඉෂ්ඨ යන පදයේ අක්ෂර භාවිතය සම්බන්ධයෙන් යම් යම් තර්කවාද පවතී. කෙනෙකු එය ඉෂ්ඨ ලෙස ලිවිය යුතු බව කියයි. තවෙකෙකු එය ඉෂ්ට ලෙස ලිවිය යුතු බවට තර්ක කරයි. ඉෂ් + ඨ යන පද එක්ව එම නාමය සෑදෙයි. ඉෂ් යනු ඉච්චතාවයි. කැමැත්තයි. ඨ යනු තහවුරු භාවයයි. ට වෙනුවට ඨ එක් වූ එහි වූ අර්ථය තවත් ගැඹුරු වෙයි. ඉච්චතාව වඩාත් තහවුරු වීම ඉන් හැඟවෙයි. නමුත් පද දෙකෙන්ම හඟවන්නේ එකම අදහසකි. එසේ වුවද, එකම ආකාරය‍ෙන් වර නැඟුණද, එකම අරුත් ගෙන නොදෙන ඇතැම් පද ද දක්නට ලැබේ. නිදසුනක් ගෙන අලු සහ අළු යන පද දැක්විය හැක. අලු යනු ආලෝකෝ නම් මාගධි පදයේ හෙළ පදයයි. අළු යන අවශේෂ සුන්බුන් යන අදහස දෙන පදයයි. නමුත් මෙම අක්ෂර දෙක ගැන වැඩි දෙනෙකු සැලකිලිමත් නොවන අවස්ථාද දක්නට ඇත. විශේෂයෙන් අලුත් යන පදය ලිවීමේදී අළුත් ලෙසද එය ලියයි. එසේ වූ විට පදය අර්ථ දෝෂ සහිත වෙයි. යමකට ආලෝකය එක් වූ විට

හත්මුතු පරපුර ......

හත්මුතු පරම්පරාව යනු කුමක්දැයි ඇසුවහොත්, නිසැකවම ලැබෙන පිළිතුර වන්නේ, යම් පවුලක පිය පුතු පරම්පරාවෙන් පැවතෙන දරු මුණුපුරන් පරම්පරාව බවයි. නමුත් ඇත්තෙන්ම ඊට වඩා වැඩි ගැඹුරු අරුතක්, හත්මුතු පරම්පරාව යන පදය තුළ ඇත. එය පද නිරුක්ති අර්ථයෙන් විග්‍රහ කළ විට එහි නිවැරැදි අදහස දැකිය හැක. හත් + මුතු යන පද එක්ව හත්මුතු යන පදය සෑදි ඇත. හත් යනු සංඛ්‍යාත්මකව හත යන්නයි. මුතු යනු මුක්ත හෙවත් මිදුණු යන්නයි. (සටකපටකමින් මිදුණු යන අර්ථයෙන්, සැල + මුතු = සැලමුතු යන පදය යෙදේ). ඒ අනුව හත්මුතු පරපුර යන හත් ආකාරයකට නුවණින් වැඩෙමින් මිදීම හෙවත් මුක්තිය ලබා ගත් පිරිසයි. ඒ ආර්ය හත්මුතු පරපුර මෙසේ ය. 1. අත්තා 2. මුත්තා 3. නත්තා 4. පනත්තා 5. කිත්තා 6. කිරිකිත්තා 7. කිරිකෑමුත්තා හෙළ බස බොහෝ දියුණු බසකි. හෙළ බසෙහි එන ඇතැම් යෙදුම්, උපමා රූපක තුළ බොහෝ ගැඹුරු අරුත් ගැබ් වී ඇත. සිවි පිළිසිඹියා පත් මහ රහතන් වහන්සේලා වෙතින් පැවත එන උතුම් භාෂාවක් වන හෙළ බසෙහි, බොහෝ පද, වචන බිහි වී ඇත්තේ, බුදු දහම මූලික කරගෙන වීම විශේෂත්වයකි. ඉහත හත්මුතු පරපුර දහම් පද නිරුක්තියෙන් අරුත් ගැන්වෙන්නේ මෙසේ ය. යමෙකු, නිර්මල බුදු

බුදු දහම ඇසුරෙන් උපන් හෙළ බොදු නම් ගොත් .............

හෙළදිව තුළ විසූ අතීත හෙළයන් සහ බුදු දහම අතර පැවැති සමීප සබඳතාව නිසාම, එකල මව්පියන් සිය දරුවන්ට දහමට නැඹුරු නම් තබන්නට ඇත. හෙළදිවේ භාවිත වූ එවැනි නාමයන් කිහිපයක් විමසා බලමු. කාලයේ වැලි තලාවෙන් වැසී ගිය මහරු අරුත් ඇති, දෙලොව සැප සදන අාශිර්වාද අරුත් සහිත හෙළ නාමයන් නැවත මතු කරදීමට මෙම ලිපි පෙළ හේතුවනු ඇතැයි සිතමි. හෙළයා බෞද්ධයෙකු විය. සිංහල බෞද්ධයා යනු නූතන ව්‍යවහාරයයි. හෙළයා බෞද්ධයෙකු වූයේ කෙසේද ..... බුදු දහම අසා අවිද්‍යාව හෙළි කර ගත් නිසා හෙළි වූ හෙළයා, රාග, ද්වේෂ, මෝහ ක්ෂය කරමින් නිර්වාණය කරා පිය මැන්නේ ය. ඒ නිසා ඔහු තුළ රාග බව, ද්වේෂ බව, මෝහ බව දුරු වී ගියේ ය. ධර්මය තුළින් බවය උදුරා දැමූවන් නිසා බව + උද්ධ, ව්‍යවාරයේදී බෞද්ධ විය. ගිහියෝද සැනසුම්දායක දහම් මඟෙහි පිය මැන්නෝ ය. හෙළ අරිහතුන් වහන්සේලා අර්ථ, ධර්ම, නිරුක්ති සහිතව බණ දෙසන විට, මුළු රටම හෙළි පෙහෙළි වී ගියේ ය. රටේ අවිදු අඳුර දුරු වී ගියේ ය. රජවරු, සිටුවරු පවා හිස් කාම සම්පත් අත්හැර ශාන්තිමත් පැවිදි බිමට පියමැන්නෝ ය. නිමල සදහම් අසා,සසර බියකරු බව දැක, නිසරු සසර අත්හැර, පරම සුවය පතා, අනුරපුර මහධන ඉසුරුමතුන් සිය ඉසුරු අත්හැර,

Powered by Blogger